Αστραπή ονομάζεται ο τεράστιος ηλεκτρικός σπινθήρας που δημιουργείται ανάμεσα σε δύο διαφορετικά νέφη ή μεταξύ δύο διαφορετικών τμημάτων του ίδιου του νέφους ή ανάμεσα σε ένα νέφος και στο έδαφος, οπότε και ειδικότερα ονομάζεται κεραυνός. Η αστραπή αποτελεί μετεωρολογικό φαινόμενο.
Σημειώνεται ότι κατά σύχρονες απόψεις μετεωρολόγων και φυσικών και οι αστραπές θεωρούνται κεραυνοί ανεξάρτητα αν η ηλεκτρική εκκένωσή τους φθάνει στο έδαφος ή όχι. Έτσι ορίζεται ότι: "Οποιαδήποτε ηλεκτρική εκκένωση που συμβαίνει στην ατμόσφαιρα και οφείλεται σε φυσικά αίτια ονομάζεται κεραυνός". Παρά ταύτα και οι δύο έννοιες συνεχίζουν να υπάρχουν ως ξεχωριστές λόγων άλλων παραγόντων.
Ο σπινθήρας αυτός δημιουργείται όταν η συσσώρευση στατικού ηλεκτρισμού υπερνικά τη φυσική αντίσταση που προβάλλει ο αέρας στη δίοδο ενός ηλεκτρικού ρεύματος. Όταν ο αέρας είναι ξηρός τότε η αντίσταση αυτή είναι μεγάλη. Όταν όμως περιέχει υδροσταγόνες αναπτύσσεται τάση 10 εκατομμυρίων βολτ (Volt) που προκαλεί ηλεκτρική εκκένωση, δηλαδή δίοδο ηλεκτρικού ρεύματος μέσα από τον αέρα που συνοδεύεται από μια λάμψη, την αστραπή.
Στην Αγγλία οι αστραπές συμβαίνουν κατά τα 2/3 ανάμεσα σε διαφορετικά τμήματα του ίδιου του νέφους. Στην Νότια Αφρική η αναλογία αυτή είναι 9/10.
Στη πραγματικότητα οι αστραπές μεταξύ τους, ανεξάρτητα της μορφής που παρατηρούνται διχαλωτές ή διάχυτες δεν παρουσιάζουν καμία ουσιώδη διαφορά. Η διάχυτη αστραπή είναι απλά η διάχυτη λάμψη που παρατηρείται από μια διχαλωτή αστραπή που συγκαλείπτεται από τη βροχή ή το νέφος εντός του οποίου δημιουργείται
Η Αστραπή απελευθερώνει μεγάλη ποσότητα ενέργειας της τάξεως των 1010 τζάουλ σε χρόνο λιγότερο από ένα χιλιοστό του δευτερολέπτου. Τα 3/4 της ενέργειας αυτής ξοδεύονται για τη θέρμανση του αέρα, που μεταβιβάζει το ρεύμα ως θερμοκρασία 15.000 βαθμών Κελσίου. Ο πυρακτωμένος αυτός αέρας (και όχι ο ηλεκτρισμός που τον θερμαίνει) είναι αυτό που λέγεται αστραπή. Η ξαφνική αυτή και έντονη θέρμανση κάνοντας τον αέρα να διαστέλλεται απότομα, δημιουργεί ένα κύμα κρούσης που ο ήχος του είναι η βροντή. Μια ηλεκτρική εκκένωση που συμβαίνει πάνω από το σημείο ενός παρατηρητή ακούγεται ως ένας και μοναδικός εκκωφαντικός κρότος. Όταν όμως η εκκένωση αυτή γίνει μακριά ο ίδιος θόρυβος ακούγεται λίγο συνεχόμενος ως «μπουμπουνητό» που διαρκεί ίσως και κάποια δευτερόλεπτα, αυτό συμβαίνει διότι η βροντή ακούγεται από διάφορες αποστάσεις καθώς ανακλάται ο ήχος από τα νέφη, το έδαφος, τις εξάρσεις του και από τα κτίρια μέσα σε μία πόλη.
ΕΙΔΗ ΝΕΦΩΝ - ΧΑΜΗΛΑ
Οι Σωρείτες (Cumulus) αποτελούν επίσημη κατηγορία νεφών, σύμφωνα με τον Άτλαντα νεφών που εξέδωσε το 1957 ο W.M.O. η χρήση των οποίων γίνεται από τους μετεωρολόγους και από όλα τα Γραφεία Καιρού του Κόσμου.
Οι Σωρείτες είναι πυκνά νέφη με καθαρό περίγραμμα που το σχήμα τους μεταβάλλεται σταθερά. Άλλοτε μοιάζουν σαν λόφοι από αναχώματα ή σαν λευκοί θόλοι, όπως το κουνουπίδι και άλλοτε σαν τούφες από βαμβάκι. Όταν οι ακτίνες του Ήλιου πέσουν πάνω σε σωρείτες αυτές ανακλώνται με μεγάλη ένταση ενώ τα ίδια φαίνονται κατάλευκα και λάμπουν έντονα. Αποτελούνται από υδροσταγονίδια, αν και σε μερικά τμήματά τους όταν παρουσιάσουν θερμοκρασία κάτω από 0 βαθμούς Κελσίου μπορεί να σχηματίσουν παγοκρυστάλλους. Το ύψος της βάσης τους είναι κατά μέσο όρο στα 2.500 μέτρα, επομένως ανήκουν στα λεγόμενα χαμηλά νέφη.
Συνήθως σχηματίζονται την ημέρα, όταν στη ξηρά υφίσταται θερμός αέρας που ανυψώνεται, καθώς απαιτούνται ανοδικά ρεύματα για τον σχηματισμό τους. Αντιστρόφως, κατά την διάρκεια της νύκτας, οι σωρείτες κατά κανόνα εξαφανίζονται.
 |
| cumulus καλοκαιρίας |
Οι Στρωματοσωρείτες (Stratocumulus) αποτελούν επίσημη κατηγορία νεφών, σύμφωνα με τον Άτλαντα νεφών που εξέδωσε το 1957 ο W.M.O. η χρήση των οποίων γίνεται από τους μετεωρολόγους και απ΄ όλα τα Γραφεία Καιρού του Κόσμου.Οι Στρωματοσωρείτες έχουν χρώμα γκρίζο και υπόλευκο με ασαφή σκοτεινά τμήματα. Συνήθως αποτελούν μάζες κυλινδρικών νεφών με όψη κυλινδρικού φουσκωτού στρώματος. Εμφανίζονται σε γραμμές κατά ομάδες ή σε κύματα. Πολλές φορές μοιάζουν με τους σωρείτες λόγω των ανοδικών τους κινήσεων. Αυτά τα νέφη δεν παράγουν βροχή, αλλά καμιά φορά μετατρέπονται σε μελανοστρώματα που είναι πλέον σύννεφα βροχής. Επίσης όταν είναι πυκνά παρουσιάζουν ιριδισμούς όπως οι υψισωρείτες. Αποτελούνται κυρίως από υδροσταγονίδια και σπανιότερα από χιονοκόκκους και πολύ πολύ σπάνια από κρυστάλλους χιονιού. Η διεθνής σύντμησή τους είναι Sc.
